Ekonomik kriz derinleşiyor, emekliler yoksulluk sınırı altında yaşamaya mahkum bırakılıyor. Bu krizin nedeni olarak AKP’nin 2008’de çıkarttığı yasa görülüyor.
2008 öncesinde enflasyon ve büyüme oranının yüzde 100’ü dikkaete alınıyordu. 2008’de yapılan değişiklikle büyümenin sadece yüzde 30’u dikkate alınmaya başlandı. Aylık bağlama oranları 1999 öncesinde yüzde 75’in üzerine çıkabiliyordu. Daha sonra bu yüzde 65’e düşürüldü.
İşçi ve Ba-Kur emeklileri yasa gereği temmuzda geçmiş 6 aylık resmi enflasyonu (TÜFE) oranında zam alacaklar. Kök aylıkları 10 bin TL’nin altında olan emeklilerin aylıkları 10 bin TL’ye tamamlanıyor, aradaki farkı ise Hazine ödüyor.
Yasanın uygulaması sonrası emekli maaşlarının düşük kalmasına SGK Uzmanı Özgür Erdursun, dikkat çeken bir yorumda bulundu.
Erdursun, “2019’da uygulaması başlayan Taban Emekli Aylığı emeklilik sistemine zarar veriyor. Yıllarca çalışan prim ödeyenler emekli aylığını dahi bilmeden devletin belirlediği emekli aylığını almak zorunda kalıyor” dedi.
“BU SORUN ÇÖZÜLMEYECEK DAHA DA DERİNLEŞECEK”
Twitter hesabından paylaşım yapan Erdursun, taban aylık uygulamasının sorunu daha da derinleştireceğini belirterek şunları söyledi:
“Emekli aylığı hesaplama sisteminin 2000 ve 2008’de değişmesi sonucunda milyonlarca emekli ve emekli olacak için emekli aylıkları sosyal yardım değerinde küçük bir rakama düşmüş durumdadır.
2019’da 1.000TL
2020’de 1.500 TL
2022 Ocak ayında 2.500TL
2022 Temmuz ayında 3.500TL
2023 Ocak ayında 5.500TL
2023 Nisan ayında 7.500TL
2024 Ocak ayında 10.000TL olarak belirlendi.
Kök aylığa enflasyon farkı yansıtıldığında emekli aylıkları değişmiyor ya da belirlenen enflasyon farkının dahi çok altında artışlar oluyor. Bu durumda emekli aylıkları ile zorunlu ihtiyaçları karşılamak imkansız hale geliyor.
Emekli aylıklarına seyyanen artış ile bir düzenleme yapılarak, emekli aylıklarının düşen değeri yükseltilmeden ve taban aylık uygulamasına son verilmeden bu sorun çözülmeyecek hatta daha çok derinleşecek gibi gözüküyor.
Çalışma süresi içinde daha çok primi olan ve yüksek primler ödeyerek emekli olanları da yıllar içinde içine alan bu sistem, emekli olmanın özendiriciliğini de kaybetmesine neden oluyor. Bu durumda kayıt dışı çalışmayı doğuruyor.
Temmuz ayında emekli aylıklarına enflasyon oranında artış yapılacak ancak milyonlarca taban aylığı alana emeklilerin bu artıştan yararlanıp yararlanamayacağı bilinmiyor.
Kök aylığa artış olursa milyonlarca emekli 10.000TL almaya devam eder. Ayrıca milyonlarca emeklinin de emekli aylığına enflasyon oranı yansımaz!
Taban aylığa enflasyon farkı yansıtılırsa, daha çok prim gün sayısı ve yüksek primler ödeyerek emekli aylığı alanla en alttan en az günle emekli aylığı alanların emekli aylıkları aynı olur.”
